حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی- فرهنگی

تعداد بازدید:۱۵۸

مجموعه آثار نقاشی خانه موزه مقدم دارای تنوع بسیار زیادی بوده و تمامی انواع نقاشی با تکیه‌گاه‌های پارچه‌ای، چوبی، فلزی، نقاشی پشت شیشه و همچنین طراحی‌های مدادی، آبرنگ، پاستل و ذغال بر روی تکیه‌گاه کاغذی را دربرمی‌گیرد. 

با توجه به این که از تاریخ 1369ه.ش که تولیت آثار در اختیار دانشگاه تهران قرار می‌گیرد تا زمان شروع مرمت آثار در سال 1383 ه.ش ، در حدود 15 سال اشیا در انبارهای در بسته نگهداری می‌شدند و طبیعی است که در این مدت زمان طولانی به علت فراهم نبودن شرایط مناسب حفاظتی و قرار گرفتن در محیط‌هایی با نوسانات دما و رطوبت، شدیدا دچار آسیب می‌گردند. در این میان تابلوهای نقاشی با تکیه‌گاه کاغذی به دلیل قرار داشتن در قاب و شرایط محیطی مناسب‌تر دچار صدمات کمتری شده ولی نقاشی‌های رنگ و روغن به علت قرار گرفتن در معرض گرد و خاک و رطوبت متحمل آسیب‌های زیادی می‌گردند که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آلودگی به گرد و غبار، کپک‌زدگی، پارگی، تیره شدن لایه ورنی، ایجاد ریز ترک در لایه سطحی ورنی، ایجاد ترک‌های عمقی در ورنی و لایه رنگ، فرسودگی و اسیدی شدن تکیه‌گاه پارچه‌ای، تاب برداشتن کلاف، پوسیدگی و شکستگی قاب و ...

همچنین آسیب‌هایی که در اثر مرمت نادرست در زمان حیات خود استاد مقدم بر روی تابلوها انجام گرفته بوده که به مرور موجب تخریب و بدنما شدن نقاشی‌ها شده بودند مانند وصالی‌، آسترگیری، الحاقات‌ نامناسب، بازسازی رنگی‌های ناهماهنگ و ... 

با توجه به شرایط هر یک از نقاشی‌ها و در نظر گرفتن مبانی علمی و عملی، عملیات‌ مرمت‌ و حفاظت‌ بر اساس نیازهای مختلف به طور عام و خاص بر روی نقاشی‌ها اتخاذ گردید که به طور عمومی می‌توان از موارد زیر نام برد:

جداسازی نقاشی از قاب و کلاف، تمیزکاری‌ اولیه‌ رویه نقاشی، جداسازی‌ الحاقات‌، پاکسازی و تمیزکاری پشت نقاشی، زدن نرم‌کننده، پوشاندن لایه رنگ قبل از شروع عملیات مرمت، وصالی پارگی‌ها، نوارگیری، آسترگیری، کلاف‌کشی مجدد، برداشتن لایه ورنی، پر کردن شکاف‌ها و قسمت‌های کمبود، بازسازی رنگی، زدن ورنی مجدد.