تاریخچه خانه موزه مقدم

 پیشینه تاریخی خانه موزه مقدم 

خانه موزه مقدم یکی از نمونه‌های بارز خانه‌های تاریخی دوره قاجار است که توسط محمد تقی خان احتساب الملک در اواخر دوره مظفر‌الدین شاه ساخته شده است.  محمد تقی خان از 12 سالگی وارد دربار ناصرالدین شاه شد و تا دوره احمدشاه سمت‌های مهمی نظیر رییس اداره احتسابیه، وزیر مختار ایران در سوییس، رییس تشریفات رسمی دربار و ... را بر عهده داشت. احتساب الملک دارای دو فرزند به نام‌های حسن و محسن بود که از کودکی آنها را جهت تحصیل به اروپا فرستاد. حسن فرزند ارشد که تحصیلات خود را در زمینه علوم اجتماعی و ادبیات نمایشی به اتمام رساند از جمله نویسندگان طنز نویس ایرانی است که با نمایشنامه (جعفر خان از فرنگ امده) در ایران شناخته شد ولی متاسفانه در 30 سالگی بر اثر بیماری سل درگذشت. محسن مقدم که تنها وارث خانه پدری خود بود پس از اتمام تحصیلات خود در رشته‌های باستان شناسی، نقاشی و تاریخ هنر در فرانسه و ازدواج با سلما کویومجیان در سال 1315 به خانه پدری خود بازگشت و به عنوان استاد باستان شناسی دانشگاه تهران مشغول به کار شد. استاد مقدم در کنار فعالیت‌های علمی با توجه به علاقه خود به فرهنگ و هنر، مجموعه‌های بسیار نفیسی را خریداری و جمع‌‍آوری نمود که بسیاری از این آثار ارزشمند مانند کاشی، آینه‌کاری، حجاری‌ها و سایر تزیینات وابسته به معماری را با الهام از فضاهای سنتی و تاریخی به نحو چشمگیری در جای جای این عمارت قدیمی نصب و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، سفال، شیشه، سکه، مهرها و اسناد تاریخی را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری کرد.
در سال 1351 ه.ش زنده یاد محسن مقدم (استاد ممتاز دانشگاه تهران) با توجه به علاقه وافرش به علم، تاریخ و هنر، خانه پدری خود را به همراه آثار نفیس گردآوری شده وقف دانشگاه تهران نمود. استاد مقدم در سال 1366 ه.ش دار فانی را وداع گفت و پس از فوت همسر ایشان در سال 1369، تولیت خانه موزه مقدم در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفت.
خانه مقدم در سال 1388 به طور رسمی به عنوان موزه برای بازدید عموم افتتاح گردید. از ویژگی‌های بارز این موزه همگون بودن نسبی فضای معماری با آثار تاریخی موجود در آن است، فضایی که با مساحتی برابر با 2117 مترمربع و با مشخصه سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری و عمارت های زمستانی و تابستانی است.